احکام ازدواج و طلاق در حقوق ایران

بررسی قوانین حقوقی ایران در رابطه ازدواج و طلاق

احکام ازدواج و طلاق در حقوق ایران

بررسی قوانین حقوقی ایران در رابطه ازدواج و طلاق

این وبلاگ جهت بررسی قوانین ازدواج و طلاق در ایران که برگرفته از فقه شیعه دوازده امامی می باشد طراحی شده و درصدد آن است که درباره احکام آن همچون نفقه، مهریه و ... که طبق نظرات و آرای دانشمندان علم حقوق است به صورت مختصر و مفید اطلاعاتی را در این زمینه در اختیار خوانندگان این وبلاگ قرار دهد.

بایگانی
آخرین مطالب

نفقه

جمعه, ۱۰ خرداد ۱۳۹۸، ۰۳:۰۵ ب.ظ

نفقه در حقوق ایران

خانواده پایه اولیه زندگی جمعی است و قانونمند بودن و سلامت آن نقش مهمی در تأمین سلامت،ثبات و تعالی جامعه دارد.

دراین میان خداوند متعال برای حراست از این بنیان با در نظر گرفتن طبیعت و تفاوتهای جسمی-روحی زن و مرد و لحاظ نمودن مصالح جامعه احکام و مقرراتی را تعیین نموده است. به علاوه قوانین ویژه ای در خصوص حفظ و حمایت از حقوق و مصالح زنان وضع نموده است.یکی از این قوانین که حقوق مهم مالی زنان است نفقه می باشد.
نفقه در لغت به معنای خرج، هزینه و مایحتاج معاش آمده است و در اصطلاح فقه و حقوق به معنای مالی است که در تأمین هزینه ها مصرف می شود. یکی از مهم ترین حقوق مالی زن، دریافت نفقه می باشد، که تا زمانی که در منزل پدری است بر عهده پدر یا جد پدری و پس از عقد دائم به عنوان تکلیف بر عهده شوهر می باشد.
در قانون مدنی به پیروی از فقه امامیه در ماده 1107 نفقه زوجه را شامل: مسکن، البسه، غذا، هزینه های درمانی،اثاث منزل که به طور متعارف و متناسب با وضعیت زن مناسب باشد و خادم در صورت عادت زوجه به داشتن خادم یا احتیاج به دلیل مرض یا نقصان یا مرض میداند. ماده ای که بدان اشاره شد مربوط به نفقه زوجه دائم است که تکلیف قانونی و پرداخت آن بر عهده شوهر است.

اسباب نفقه

اسباب نفقه در اسلام سه چیز است: 1 -زوجیت 2 -قرابت 3 -مالکیت

1-زوجیت : 

 نفقـه زن در ازدواج دائـم واجـب اسـت بـه شـرط آنکـه نسـبت بـه شـوهر در هـر زمـان و مـکان کـه کامجویی رواسـت به طور کامـل تمکین کند. (شـهید ثانـی، 1380 :347)            

2- قرابت : 

 دادن نفقـه بـر والدیـن هر قدر بـاال رود و فرزندان هر قـدر پایین روند واجـب و بـر سـایر خویشـاوندان مسـتحب اسـت و تنهـا پرداخت نفقه کسـی واجب اسـت که توان اشـتغال ندارد.

3- مالکیت :

 مانند پرداخت نفقه و مخارج حیوانات. شهید ثانی در این‌باره میفرماید: »نفقه چارپا بر صاحب آن واجب است. مگر اینکه حیوان از طریق چریدن تأمین شود و در صورت امتناع، به حکم حاکم به انفاق یا فروش یا ذبح آن در صورتی که برای ذبح نگهداری شده باشد، ملزم میگردد.» (شهید ثانی، 1380 :349 ) 

ماهیت حقوقی نفقه

منظور از ماهیت حقوقی نفقه یا طبیعت حق زن بر نفقه، ریشه ها و نیروهای الزام آور قواعد حقوقی است که می تواند سرچشمه های مختلفی باشد وآن است که ببینیم آیا زن آنچه را که شوهر به عنوان نفقه به او می دهد مالک می شود یا فقط اذن در انتفاع به زن داده شده و او می تواند از آن استفاده کند.

1- طبیعت حقوقی زن نسبت به نفقه:

نفقه زن برای اعاشه و زندگانی اوست، لذا باید قبل از وقت احتیاج آماده باشد تا زن در موقع لازم بتواند از آن بهره مند گردد. اشیایی که شوهر به عنوان نفقه زن خود می دهد مختلف است،بعضی را شوهر تحت اختیار او می گذارد تا از آن منتفع گردد مانند مسکن، فرش و امثال آن و بعضی را به او می دهد تا مصرف نماید از قبیل خوراکی ها و آشامیدنی ها،لذا نحوه رابطه حقوقی زن نسبت به آن ها متفاوت است.(امامی،ج 4،ص 506)

2- نفقه زن در دوران زوجیت:

در اثر نکاح دائم، شوهر ملزم به دادن نفقه به زوجه خود می گردد. ماده 1106 قانون مدنی می گوید: « در عقد دائم نفقه زن بر عهده شوهر است».چنان که ماده 1108 قانون مدنی استنباط می شود استحقاق زن به نفقه، زمانی است که ناشزه نگردد یعنی از تکالیفی که در اثر نکاح در مقابل شوهر عهده دار است سرپیچی نکند.

 3- اثر نشوز زن بر استحقاق نفقه:

نشوز به معنای سرکشی و تمرد است.

در ماده 1108 قانون مدنی آمده:«هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند مستحق نفقه نخواهد بود»؛و در مورد نشوز زن گفته شده:«اگر زن بدون عذر موجه حاضر نشود که با شوهر خود زندگی کند یا رابطه جنسی داشته باشد یا با او در اداره خانواده همکاری کند، حقی بر نفقه ندارد و عذر موجه، مانند خوف بدنی یا مالی یا شرافتی، امتناع زن از رفتن به خانه شوهر را توجیه می کند و او را از کیفر مدنی محروم ماندن از نفقه معاف می سازد؛ و در اختلاف زن و شوهر درباره پرداخت نفقه مدعی شوهر است، مگر این که ظاهر زندگی زناشویی و قرائن به سود او باشد و دلالت بر پرداخت کند».(کاتوزیان، ص674)


 


موافقین ۰ مخالفین ۰ ۹۸/۰۳/۱۰

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی